Орчны шинжилгээний мэдээ > Гадаргын усны чанар
Гадаргын усны 2022 оны 10 сарын төлөв
Завхан аймгийн усны чанарын 2022 оны 10 дугаар сарын төлөв байдал
Гадаргын усны чанар
Тус лаборатори нь усны чанарын хяналт-шинжилгээг хөтөлбөрийн дагуу 10 дугаар сард Богд-Улиастай дээд, доод, Чигэстэй-Улиастай дээд, доод, Идэр-Идэр, Идэр-Тосонцэнгэл дээд, доод, Буянт-Отгон, Хүнгүй-Ургамал, Завхан-Дөрвөлжин, Тээл-Дөрвөлжин, Хар нуур-Дөрвөлжин цэгүүдээс усны сорьц авч усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо.
Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд: Гадаргын усны ууссан хүчилтөрөгчийн горим хэвийн байв.
Завхан аймгийн гадаргын усны шинжилгээний дүнг бохирдлын гол үзүүлэлтүүдийг MNS4586:1998 усны чанарын стандарттай харьцуулан /Хүснэгт1./-д үзүүллээ.
Хүснэгт1.
|
Усны харуулуудын нэр |
Бохирдуулах бодис, мг/л |
||||||
О2 |
БХХ5 |
ПИЧ |
NH4 |
NO2 |
P |
F |
||
1 |
Богд-Улиастай/дээд/ |
10.27 |
1.4 |
1.2 |
илр |
0.001 |
0.003 |
0.16 |
2 |
Богд-Улиастай/доод/ |
9.95 |
2.7 |
0.8 |
илр |
0.002 |
0.002 |
0.32 |
3 |
Чигэстэй-Улиастай/дээд/ |
9.80 |
1.4 |
1.3 |
илр |
0.001 |
0.005 |
0.31 |
4 |
Чигэстэй-Улиастай/доод/ |
10.43 |
2.2 |
1.5 |
илр |
0.004 |
0.005 |
0.34 |
5 |
Идэр-Идэр |
|
|
1.9 |
0.05 |
0.001 |
0.001 |
0.15 |
6 |
Идэр-Тосонцэнгэл/дээд/ |
|
|
1.1 |
илр |
0.002 |
0.002 |
0.38 |
7 |
Идэр-Тосонцэнгэл/доод/ |
|
|
1.0 |
0.07 |
0.002 |
0.002 |
0.45 |
8 |
Буянт-Отгон |
|
|
0.8 |
0.21 |
0.002 |
0.002 |
0.36 |
9 |
Хүнгүй-Ургамал |
|
|
2.4 |
0.05 |
0.011 |
0.003 |
0.97 |
10 |
Завхан-Дөрвөлжин |
|
|
2.3 |
0.09 |
0.007 |
0.004 |
0.55 |
11 |
Тээл-Дөрвөлжин |
|
|
7.4 |
0.31 |
0.012 |
0.014 |
0.81 |
12 |
Хар нуур-Дөрвөлжин |
|
|
7.0 |
0.10 |
0.002 |
0.007 |
1.12 |
MNS4586:1998 |
6< |
3.0 |
10.0 |
0.50 |
0.020 |
0.100 |
1.50 |
Тайлбар: БХХ5-Биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, ПИЧ-Перманганатын исэлдэх чанар, илр-илрээгүй.
Богд голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 95.3-100.9 эрдэсжилт 81.5-85.7мг/л, хатуулаг 0.86-0.98мг-экв/л, төмөр 0.02мг/л, нитрат азот 0.45-0.49мг/л, цахиур 2.8-2.9мг/л, сульфат 9.3-9.4мг/л, хлор 0.7-2.5мг/л, гидрокарбонат 48.8-54.9/л, натри кали 3.5-5.0мг/л байна.
Чигэстэй голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 107.5-135.2 эрдэсжилт 84.2-110.6мг/л, хатуулаг 1.04-1.24мг-экв/л, төмөр 0.01мг/л, нитрат азот 0.41-0.46мг/л, цахиур 2.8-4.0мг/л, сульфат 7.2-11.2мг/л, хлор 1.4-1.8мг/л, гидрокарбонат 55.5-70.2мг/л, натри кали 1.5-4.8мг/л байна.
Идэр голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 163.8-205.0 эрдэсжилт 113.7-198.3мг/л, хатуулаг 1.40-2.00мг-экв/л, төмөр 0.03-0.05мг/л, нитрат азот 0.16-0.24мг/л, цахиур 2.6-3.9мг/л, сульфат 10.3-24.7мг/л, хлор 0.7-3.5мг/л, гидрокарбонат 74.4-119.6мг/л, натри кали 1.3-14.2мг/л байна.
Буянт голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 109.3 эрдэсжилт 102.5мг/л, хатуулаг 1.00мг-экв/л, төмөр 0.04мг/л, нитрат азот 0.33мг/л, цахиур 3.3мг/л, сульфат 22.6мг/л, хлор 2.8мг/л, гидрокарбонат 50.0мг/л, натри кали 9.3мг/л байна.
Хүнгүй голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 319.0 эрдэсжилт 294.2мг/л, хатуулаг 2.60мг-экв/л, төмөр 0.08мг/л, нитрат азот 0.74мг/л, цахиур 5.3мг/л, сульфат 21.4мг/л, хлор 6.0мг/л, гидрокарбонат 195.3мг/л, натри кали 30.5мг/л байна.
Завхан голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 263.0 эрдэсжилт 220.6мг/л, хатуулаг 2.44мг-экв/л, төмөр 0.03мг/л, нитрат азот 0.35мг/л, цахиур 2.5мг/л, сульфат 19.0мг/л, хлор 6.0мг/л, гидрокарбонат 139.7мг/л, натри кали 11.8мг/л байна.
Тээл голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 273.0 эрдэсжилт 229.4мг/л, хатуулаг 2.08мг-экв/л, төмөр 0.07мг/л, нитрат азот 0.14мг/л, цахиур 1.3мг/л, сульфат 12.4мг/л, хлор 13.5мг/л, гидрокарбонат 146.4мг/л, натри кали 24.0мг/л байна.
Хар нуурын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 281.0 эрдэсжилт 231.1мг/л, хатуулаг 2.08мг-экв/л, төмөр 0.06мг/л, нитрат азот 0.11мг/л, цахиур 1.4мг/л, сульфат 12.8мг/л, хлор 12.4мг/л, гидрокарбонат 148.9мг/л, натри кали 24.5мг/л байна.
Хаягдал бохир усны хяналт-шинжилгээ
10 дугаар сард, Завхан аймгийн хаягдал ус Төв цэвэрлэх байгууламж /цаашид ЦБ гэх/-ийн орох, гарах цэгээс бохир усны сорьц авч химийн найрлага болон чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо.
Шинжилгээний дүнг MNS4943:2015 “Хаягдал ус”-ны стандартад харьцуулан /Хүснэгт2./-д үзүүллээ.
Улиастай сумын Төв ЦБ-аас сорьц авсан цэг |
рН |
Ж/б мг/л |
БПК5 мг/л |
ХХХ, мг/л |
ПИЧ мг/л |
Нийт азот мг/л
|
P мг/л |
|
MNS 4943:2015 /ЗДХ/ |
6-9 |
30 |
20 |
50 |
20 |
15 |
|
|
Орох |
7.47 |
53.2 |
90.8 |
144.0 |
23.7 |
|
|
|
Гарах |
7.67 |
2854.4 |
33.2 |
153.6 |
12.6 |
52.092 |
3.680 |
|
Цэвэршилт, хувь |
|
63.4% |
Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд: Химийн Хэрэгцээт Хүчилтөрөгчийн агууламж 3.1 дахин, Нийт азотын агууламж 3.5 дахин, Жинлэгдэх бодисын агууламж 95.1 дахин, Биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгчийн агууламж 1.7 дахин их тус тус стандартаас хэтэрсэн байна.
БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ЛАБОРАТОРИ